Aeneās Troiānōs contrā Rutulōs dūcit. Dum nox est et copiae dormiunt, ducēs Troiānōrum in castrīs consilium habent. Ad hōs Nisus Euryalusque, iuvenēs Troiānī, audent venīre. “O magnī virī,” dīcit Nisus, “sī mē cum Euryalō ad castra Rutulōrum mittētis, non solum multōs hominēs occīdēmus, sed etiam multam praedam ex illīs rapiēmus; illī enim in castrīs suīs dormiunt.” “Animōs virtūtemque hōrum iuvenum laudō!” exclamat Iūlus, filius ipsīus Aeneae. “Valēte!”
Nunc veniunt Nisus Euryalusque in castra Rutulōrum. Occīdunt unum, tum multōs aliōs. Euryalus ornamenta unīus, galeam alterīus, rapit. Cum hāc praedā fugiunt. Sed Volcēns, dux Rutulōrum, illōs Troianōs videt et aliōs Rutulōs vocat. Splendor istīus galeae illōs ad Euryalum dūcit. Nisus hunc in periculō videt et audet amīcum servāre. Occīdit ipsum Volcentem, sed ille anteā Euryalum occīdit. Tum aliī Nisum superant; hic super corpus Euryalī cadit. Hanc fabulam totam Vergilius scripsit et hīs Troiānīs famam perpetuam dedit.